Friday, August 26, 2011

Kasaysayan Kan Kampana Sa Pamuntugan


Ni Vivencio J. Atutubo

A Four-Act Pageant In Bicol


 ACT ONE

Narrator:

          An eskuwelahan St. Bridget's ka'ning satuyang banwaan
igwang honrang ipresentar an maogmang kasaysayan,
kan Kampanang ibinuntog sa Danaw na Pamuntugan
nganing satuyang mabatid asin lubos na maaraman.

          Kaya en forma de 'Pageant' o Palabas nganing gayo
an St. Bridget's naghimawot ipahiling sa Publiko,
Kasaysayan na parating sinabi ipagkuwento
nin Kamagurangnan niato huling ini ay totoo.

          An sarong notadong bagay dapit kan enot na tiyempo
ining Region Bicolana, firmeng lilaog na gayo,
nin mga Morong Piratas na mayo nin ibang tuyo
masamsam an kabuhayan niyatong mga Bikolano.

          Kaya pag-abre kan telon ay saindong makikita
magayon na 'Corte Real' nin Morong Sultan na sadya,
na huli sa kaogmahan sa mga banwang bihag niya
pagcelebrar an ginibo, sosog sa kustombre ninda.

          (With musical background, curtain slowly opens showing
a Moro Royal Court.  Can be seen seated at the throne is the
Sultan and beside him, also seated, is his daughter the Princess.
Also present are the members of the Court.  To begin the
celebration the Sultan claps his hands for the dances to
commence.  First, the Slave Dance, then followed by the
Muslim Dance and, finally, the Singkil.  And as the last dance ends...)


 Narrator:

          Asin ta bilang pagmidbid sa poder kan Morong Sultan
mga Buhis o Tributos pigdarara saiyang tunay,
daing kulang, mayong falta, mga bihag niyang Banwaan
sa pagsunod kan pagboot nin Sultan na Kagurangnan.

          (With musical background, the tribute bearers from the
Different towns of the Bicol Region will enter after the other.
Each of them shall announce the name of the town they [represent].
And as the last man had offered his tribute, curtain closes. End of
Act One).

ACT TWO

Narrator:

          Iyo idto mga tugang an parating nangyayari
sa kadakul na Banwaan kan Region ta nganing ini,
asin duranteng si Moros nagbabalik-balik digdi
mga Banwang nasasakpan pagtios di masabi.

          Banwaang Buhi ay mapalad kan panahon nganing idto
huling kita bakong bihag asin sakop na totoo,
asin sosog sa Historya Banwang Buhi progresivo
sari-saring hanapbuhay mga tauo asensado.

          Kaya pag-abre kan telon as saindong mamamasdan
an grupo nin parabayleng balakid an kaogmahan,
tandang sinda ay kontento asin mayong kahaditan
na arog kan mga banwang oripon an kamogtakan


           (Curtain opens showing a group of Folkdancers.
Occupational Dances depicting Fishing, Weaving,
Farming and others will follow, one after the other. And as
the last dance is about to end, curtain slowly coses signifying
the end of Act II)

INTERMISSION NUMBER IF ANY

ACT THREE

Narrator:

          Alagad mientras an Buhi padagos an pag-asenso
Prosperidad niya nadangog nin Morong malobo,
kaya tanganing mabatid kayaman tang totoo
Morong Sultan suminogo magkapira niyang soldado.

          Mag-isi an katuyohan an puwede nindang makua
sa Banwaan tang inihong progresibo nganing sadya,
kaya poon sa Tabaco mga sugo nagbaklay na
asin pag-abot sa Tiwi, kabukidnan nang pinunta.

          Pero dai ninda naabot ining satuyang Banwaan
sagkod nanggad sinda sa sitio nin Kaubasan,
ta kan pigsosog ninda tanog nin satong Bagtingan
katakotan an nakua sa baretang naaraman.

          Huling kan sinda magharapot sa nagkasarabatan ninda
kon gurano ngani kaharayo ining banwaan ta,
pigharapapot nagmalisya na sinda mga Espiya
kaya sinda pigsabihan marhay pang magbalik na.


           Ta sabi kan pigharapot tauo digdi darakula
makokosog na higanteng an hongit gatos na sira,
mga Moro nagkaharandal, nagkatakot y nabigla
kaya dai nagdagos sa banwaan tang minumutya.

          Alagad dai nahaloy may notisyang ominabot
Banwaan iinvidaron nin mga Morong marompot,
Oficiales nin Banwaa masyado si pagkatakot
baad tanog nin kampana main giya sa paglosot.

          Kaya pigkasaroan si Kampana na ibuntog
sa Danaw na Pamuntugan padagos nganing malubog,
asing nganing sagkod pa man tanog niya dai na madangog
nin mga Morong Piratas na nagisip pang lomaog.

          Iyo ngani ini an nangyari piling mga katugangan
kan kampana na Bulawan sa Danaw na Pamuntugan,
na nagin engkantada magpoon kadto sagkod ngonian
y deficil nang mabawi sa enkantong nag-ataman.

          Ta kon may natuyo daang an kampana makua
langit padaling nadiklom, nadagoldol, nakilat pa,
pagkatapos mina-oran nin makusog na talaga
na haros di mo mahiling an saimong pinupunta.


          (Curtain will now open showing a group of dancing
Fairies while Narrator talks continuously ...)

Narrator:

          Palibhasa engkantada an kampana na Bulawan
kaya mga encanto man entonces an nagbabantay,
na kon kaya bakong facil an pagkua ngani ka'yan
sa Danaw na Pamuntugan na misteryoso na Marhay

          (After the Fairy Dance, the Elf Dance will follow, then the
Bell Dance and, finally, the interpretative dance of Sunrays.  The
Curtain closes ending Act Three)

ACT FOUR

Narrator:

          Sosog sa nahiling nindo piling mga katugangan
an Kampana yaon nanggad sa Danaw na Pamuntugan,
kon iyan po makua dakula pong kayamanan
na pamana sato bilang nin satong mga magurang.

          Na kon kaya an St. Bridget's dai nag-abalang gayo
sa pagmukna kainng 'Pageant', bilang pamukaw saindo,
sa sarong katotohanan na haloyon nangtiyempo
dai pigtawan atensiyon minsan pamanang precioso.

          Kaya ngonian an St. Bridget's igwang hapot sa kagabsan
kon paano na makua an kampana nganing iyan, 
na tangani na magsirveng monumentong pagmasdan
kan presenting Generasyon y futurong kaakian.

          (Curtain opens showing a group of dancers performing
The Question Mark Dance while narrator continues ...)

Narrator:

          Na kon kaya Marka Cuestion o hapot pinakikita
kan mga nagbabarayleng magagayon na daraga,
na tangani tang isipon kon papano na makua
sa Danaw na Pamuntugan iyan famosong Kampana.


           Sagkod na lang sana digdi kahimanwang namomotan
akong ining lingkod nindo paghomari man togotan,
na sakuyang nang taposon Historicong kasaysayan
kan Bulawan na kampana sa Danaw na Pamuntugan.

          Alagad bago ako padagos na magtalikod
sarong bagay pa man, boot kong ipaabot,
sa gabos na yaon, ngonian naghihinanyog
nin lambing saro, mapaghorop-horopan man logod.

          An hapot bako sanang dapit kan Kampana
kundi man kan aro-aldaw na pagbuhay-buhay ta,
ano daw kita, maghihigos, maghihingowa
na mapakarhay asin mapa-uswag ining satong banwa.

          Ipinaghahapot man sa lambing saro sa sato,
mayaman o dukha, may inadalan man o mayo
ano, igwa ka lamang daw na pinagigiuibo
sa karahayan nin Buhi, banwang tunubuan mo? 


No comments:

Post a Comment